sprawy społeczne ORAZ ZDROWIE
REALIZOWANE PROGRAMY Związane z POMOCĄ SPOŁECZNĄ I ZDROWIEM
Realizacja zadań związanych z sprawami społecznymi, rodziną oraz zdrowiem stanowi odzwierciedlenie działań podejmowanych na podstawie polityk programów i strategii przyjętych przez władze Kluczborka. Do najważniejszych z nich należą:
Program "Kluczbork dla rodziny +";
Program "Gmina Kluczbork dla Seniora";
Program "Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej" - edycja 2022;
Program "Opieka wytchnieniowa" - edycja 2022;
Gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii dla Gminy Kluczbork na 2022 rok;
Program profilaktyczny "Szczepienia przeciw brodawczakowi ludzkiemu (rak szyjki macicy) HPV;
Powiatowy Program profilaktyczny "Szczepienia przeciw meningokokom".
Dokładniejszy opis wskazanych powyżej programów znajduje się w części raportu poświęconej Realizowanym Politykom, Programom i Strategiom.
WARTOŚĆ zrealizowanych wydatków w ramach pomocy społecznej i wsparcia rodziny:
57 407 560 zł
+3,79%
do roku 2021
+3,79%
do roku 2021
Aktualny poziom wydatków na pomoc społeczną i wsparcie dla rodziny w 2022 r. wiąże się z kontynuowaniem działań Gminy Kluczbork związanych ze wsparciem materialnym dla mieszkańców. Niemniej, warto zauważyć, że w odniesieniu do 2021 r. znacząco zmalał poziom wydatków na wypłacone świadczenia wychowawcze („500+”). Dla porównania warto wskazać, że w 2021 r. na ten cel wydatkowano 30,1 mln zł podczas gdy w 2022 r. wydatki te wyniosły 12,5 mln zł. W 2022 r. zadanie to zostało przekazane do realizacji ZUS. OPS kontynuował wypłaty przyznanych już świadczeń do końca okresu, na jaki zostały przyznane, czyli do końca maja 2022 r.
W 2022 r. znaczący wpływ na poziom wydatków miała pomoc obywatelom Ukrainy oraz wypłata dodatków węglowych i osłonowych.
39 998 807 zł
Wartość wypłaconych świadczeń społecznych
2 945 472 zł
Wydatki na bieżące utrzymanie OPS
Świadczenia wsparcia materialnego w 2022 r.
Przyczyny korzystania z pomocy społecznej w 2022 r.
Zakres pomocy społecznej obejmował zadania określone w ustawie o pomocy społecznej. Ośrodek Pomocy Społecznej wykonywał także zadania wynikające z innych aktów prawnych m.in. z ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy czy ustaw o dodatku osłonowym, węglowym.
W 2022 r. wykonywanie najistotniejszych działań w zakresie pomocy społecznej można było pogrupować według pięciu obszarów:
systemu finansowego wsparcia rodzin;
pomocy w długotrwałej lub ciężkiej chorobie;
likwidacji barier funkcjonalnych dla osób niepełnosprawnych;
ograniczaniu skutków bezrobocia;
przeciwdziałaniu uzależnieniom.
Najczęściej występującymi powodami korzystania z pomocy społecznej w Kluczborku w 2022 r. były ubóstwo, długotrwała lub ciężka choroba oraz bezrobocie. Należy przy tym zaznaczyć, że rodzina mogła korzystać z pomocy z powodu różnych przesłanek jednocześnie (ta sama rodzina mogła być ujęta w tabeli przy kilku pozycjach). Aby uzyskać pomoc ze strony OPS rodzina lub osoba ubiegająca się o pomoc musi spełnić co najmniej dwie przesłanki tj. po pierwsze dochód osoby lub rodziny nie może przekroczyć kryterium ustawowego, po drugie musi wystąpić co najmniej jedna przesłanka, o której mowa w ustawie o pomocy społecznej.
Ośrodek Pomocy Społecznej wspiera osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej. Dla porównania warto dodać, że powody korzystania z pomocy społecznej były podobne do występujących rok wcześniej, choć zauważalny jest spadek liczby rodzin potrzebujących wsparcia w 2022 r.
W 2022 r. świadczeniami pieniężnymi objęto 421 rodzin, a niepieniężnymi 279 rodzin. Pracę socjalną świadczono wobec 1 125 rodzin.
oŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ
Obecna struktura organizacyjna Ośrodka Pomocy Społecznej jest odpowiedzią na diagnozowane na przestrzeni wielu lat potrzeby środowiska lokalnego, określone w oparciu o analizę i ocenę występujących zjawisk, powodujących zapotrzebowanie na różne formy wsparcia. Łącznie na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej w 2022 r. OPS wydatkował 53.568.898,89 zł, z czego 29.120.116,53 zł wydatkowano na zadania własne i pochodziła z następujących źródeł: budżet gminy, dofinansowanie UW oraz Fundusz przeciwdziałania COVID-19
W trakcie 2022 r. OPS kompleksowo realizował zadania własne oraz zadania zlecone z zakresu pomocy społecznej. Dodatkowo, pozyskano środki ze źródeł zewnętrznych w ramach ogłaszanych konkursów i programów tj. "Posiłek w szkole i w domu", "Asystent rodziny i koordynator pieczy zastępczej", "Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej", "Opieka wytchnieniowa", "Korpus Wsparcia Seniorów", czy "Opieka 75+". Ponadto, w ramach prowadzonej działalności statutowej OPS w swojej bieżącej pracy realizował projekty socjalne i działania środowiskowe.
wybrane zadania realizowane w ramach pomocy społecznej i wsparcia rodziny w 2022 r.
dodatek osłonowy
Dodatek osłonowy był świadczeniem pieniężnym, którego celem było zrekompensowanie rosnących cen nośników energii (gaz, prąd) oraz produktów żywnościowych, w ramach tarczy antyinflacyjnej. Wysokość dodatku uzależniono od ilości osób w rodzinie oraz kryterium dochodowego.
Liczba gospodarstw domowych, które otrzymały dodatek osłonowy – 4.003.
dodatek węglowy
Dodatek węglowy to jednorazowe świadczenie w wysokości 3.000 zł skierowane do gospodarstw domowych, w przypadku gdy głównym źródłem ogrzewania był kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwo stałe, zasilane paliwami stałymi. Przy wypłacie świadczenia nie obowiązywało kryterium dochodowe.
Liczba gospodarstw domowych, które otrzymały dodatek węglowy– 3.764.
Dodatek na inne źródła ciepła
Dofinansowanie na inne niż węglowe źródła ogrzewania. Wniosek o wypłatę dodatku dla gospodarstw domowych z tytułu wykorzystania niektórych źródeł ciepła dał możliwość dofinansowania zakupu pelletu drzewnego, drewna kawałkowego i innych rodzajów biomasy oraz gazu skroplonego LPG lub oleju opałowego.
Liczba gospodarstw domowych, które otrzymały dodatek energetyczny– 426.
Posiłek w szkole i w domu
Wsparcie dla mieszkańców Gminy Kluczbork polegało na zapewnieniu gorącego posiłku dziennie dzieciom do czasu podjęcia nauki w szkole podstawowej oraz uczniom do czasu podjęcia nauki w szkole ponadpodstawowej lub ponadgimnazjalnej oraz osobom niemogącym go przygotować we własnym zakresie ze względu na wiek, chorobę, niepełnosprawność, brak środków finansowych czy warunków do przygotowania posiłku.
Pomocą w zakresie posiłku w ramach Programu w 2022 roku objętych było:
61 dzieci do czasu podjęcia nauki w szkole podstawowej,
122 uczniów do czasu ukończenia szkoły ponadpodstawowej lub szkoły ponadgimnazjalnej,
75 osób dorosłych.
Ogólny koszt Programu w 2022 r. wyniósł 317.423 zł.
Opieka wytchnieniowa
Głównym założeniem Programu było odciążenie i wsparcie członków rodzin lub opiekunów w codziennych obowiązkach lub czasowego zastępstwa w sprawowaniu opieki nad osobą niepełnosprawną. Dzięki temu wsparciu, opiekunom osób niepełnosprawnych została zapewniona możliwość załatwienia niezbędnych spraw, regeneracji, kontaktów społecznych, czy po prostu odpoczynku.
Świadczenie przez Ośrodek Pomocy Społecznej usług opieki wytchnieniowej było realizowane dla 8 osób w formie pobytu dziennego w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej.
W 2022 r. na tą formę wsparcia przeznaczono 54 tys. zł.
Korpus Wsparcia Seniorów
Celem programu jest zapewnienie wsparcia seniorom gminy Legnickie Pole, w wieku 65 lat i więcej przez świadczenie usług wynikających z rozeznanych potrzeb, wpisujących się we wskazane w programie rządowym „Korpus Wsparcia Seniorów”.
Wsparciem objęto 118 mieszkańców. Dla 91 osób zakupiono urządzenia do teleopieki tzw. opaski bezpieczeństwa wraz z usługami całodobowego monitoringu.
Ogólny koszt programu w 2022 r. wyniósł 78 tys. zł.
Opieka 75+
Celem programu jest poprawa dostępności do usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych usług opiekuńczych, dla osób w wieku 75 lat i więcej.
Wsparciem objęto 58 mieszkańców.
Ogólny koszt programu w 2022 r. wyniósł 114.980 zł.
OGRZEWALNIA
Od listopada 2019 roku udzielaniem schronienia osobom bezdomnym przebywającym na terenie Gminy Kluczbork zajmuje się Ośrodek Pomocy Społecznej, który prowadzi Ogrzewalnię. Z usług w/w placówki mogą korzystać zarówno bezdomne kobiety jak i bezdomni mężczyźni, a jej siedziba znajduje się w Kluczborku przy ul. Zamkowej 6.
Ogrzewalnia jest czynna codziennie w okresie zimowym tj. od stycznia do kwietnia i w okresie od października do grudnia danego roku, w godzinach od 18.00 do 8.00 (14 godzin). Placówka posiada 20 miejsc.
Z ogrzewalni w 2022 roku skorzystało 41 osób. Łącznie kwota udzielonych świadczeń 64.970 zł.
Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej
W 2022 r. Ośrodek Pomocy Społecznej kontynuował realizację zapoczątkowanego w 2020 r. programu Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej. Celem programu było zapewnienie dostępności do usługi asystenta tj. wsparcia w wykonywaniu codziennych czynności oraz funkcjonowaniu w życiu społecznym osób niepełnosprawnych. Dzięki pozyskaniu wsparcia finansowego z Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, w zakresie świadczenia usług asystenckich, w wykonywaniu codziennych czynności oraz funkcjonowaniu w życiu społecznym, pracownicy Ośrodka Pomocy Społecznej mogli zapewnić osobom niepełnosprawnym dedykowaną opiekę.
Uczestnicy otrzymali wsparcie przy wykonywaniu codziennych czynności, funkcjonowaniu w życiu społecznym (umożliwienie zaangażowania osób niepełnosprawnych w wydarzenia społeczne, kulturalne, rozrywkowe, sportowe itp). Wdrożenie powyższych działań miało wpływ na ograniczenie skutków niepełnosprawności, przeciwdziałanie dyskryminacji i wykluczeniu społecznemu, stymulowanie osób z ograniczoną sprawnością do podejmowania aktywności.
W 2022 r. tą formą wsparto 12 mieszkańców.
ŚRODOWISKOWY DOM SAMOPOMOCY
Na terenie gminy funkcjonuje Środowiskowy Dom Samopomocy w Kluczborku z filią w Kuniowie. Obszarem działania jest powiat kluczborski. Działalność ŚDS finansowana jest ze środków na zadania zlecone z zakresu pomocy społecznej przekazywanych przez Wojewodę oraz środków własnych gminy. ŚDS posiada dwa odrębne budynki. Ośrodki ogółem posiadają 86 miejsc (dotowanych), w tym w Kluczborku 36, natomiast w Kuniowie 50. Uczestnicy z terenu Gminy Kluczbork na zajęcia dowożeni są 2 samochodami, będącym na wyposażeniu ŚDS oraz busami z Administracji Oświaty w Kluczborku (koszt dowozu pokrywany jest ze środków gminy).
Celem działalności jednostki jest przede wszystkim zapewnienie dziennego wsparcia dla osób wymagających pomocy z uwagi na posiadane niepełnosprawności. Najważniejsze zadania domu są związane działaniami wspomagająco-aktywizującymi, które dotyczą zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, dążenia do usamodzielnienia oraz integracji społecznej, w szczególności poprzez organizację szerokiego zakresu treningów oraz pomocy w sprawach życia codziennego.
Działania podejmowane w 2022 r. przez pracowników Środowiskowy Dom Samopomocy w Kluczborku pozwoliły na realizację wyznaczonego planu pracy oraz harmonogramu imprez integracyjnych. Zapewniono systematyczny dostęp do terapii zajęciowej oraz treningów poprawiających funkcjonowanie podopiecznych, które zakresem obejmowały:
funkcjonowanie w codziennym życiu;
komunikację i umiejętności interpersonalne;
umiejętności spędzania czasu wolnego;
terapię zajęciową;
edukację zdrowotną;
poradnictwo psychologiczne;
rehabilitację ruchową;
zajęcia edukacyjno-poznawcze;
pomoc w załatwianiu spraw urzędowych;
współpracę z rodziną;
integrację uczestników;
przygotowanie do podjęcia zatrudnienia.
Stan liczebny uczestników na dzień 01.01.2022 r. wynosił 89 osób. Na dzień 31.12.2022 r. liczba uczestników wynosiła 98 osób. W ciągu roku 2022 wsparciem objęto 121 osób, w tym 63 osoby z Gminy Kluczbork.
Szczegółowe dane dotyczące udzielanej pomocy, zostały przedstawione w Sprawozdaniu za rok 2022 z Działalności Środowiskowego Domu Samopomocy.
wsparcie dla ukrainy
wykaz działań podjętych przez Gminę w celu realizacji wsparcia dla obywateli Ukrainy
W Kampusie „STOBRAWA” oddano dla uchodźców wojennych z Ukrainy 18 pokoi (łącznie 45 miejsc noclegowych). Pierwsi uchodźcy przybyli do Kluczborka jeszcze w lutym 2022 r. Od marca do grudnia ubiegłego roku w Kampusie wszystkie pokoje przeznaczone dla uchodźców były zajęte. Koszty pobytu oraz wyżywienia pokrywane były z budżetu Wojewody Opolskiego.
Od początku pełnoskalowej inwazji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, Gmina Kluczbork przekazywała otrzymaną od darczyńców (osób fizycznych, stowarzyszeń, przedsiębiorstw, instytucji i organizacji) pomoc materialną na rzecz Ukrainy. W ramach pomocy przekazane w 2022 r. dary, to m.in. : żywność, artykuły i sprzęt medyczny, leki, materiały opatrunkowe, zestawy pierwszej pomocy, artykuły i środki higieniczne, środki czystości i dezynfekcyjne, odzież, ręczniki, koce, kołdry, śpiwory, materace, karimaty i maty, łóżka, namioty, plecaki, generatory prądu, krótkofalówki/radia, latarki, powerbanki, nagrzewnice, piły łańcuchowe, zabawki. Pierwsze dary zostały zawiezione na Ukrainę w lutym 2022 r.
Uruchomiono punkt wydawania odzieży dla uchodźców.
Utworzono subkonto Gminy Kluczbork, na które przyjmowane były (i są nadal) środki: darowizny od osób fizycznych, przedsiębiorstw, instytucji i organizacji, z przeznaczeniem na pomoc dla Ukrainy.
Powołano w Gminie Komitet Społeczny „Zbieramy rzeczy na Ukrainę”, który zajmował się organizacją zbiórek „Wsparcie materialne mieszkańców Brzeżan – miasta na Ukrainie objętego wojną”.
W pomoc obywatelom Ukrainy zaangażowały się stowarzyszenia i organizacje non profit działające na terenie Gminy Kluczbork.
Zorganizowano Polsko-Ukraiński Jarmark Wielkanocny.
W 2022 roku pomoc finansowa Gminy Kluczbork wyniosła kilkadziesiąt tysięcy złotych. Były to, przede wszystkim środki przeznaczone na zakup i transport darów dla Ukraińców.
W 2022 w Urzędzie Miejskim w Kluczborku zarejestrowano 1.313 obywateli Ukrainy.
Wydano 1.047 PESEL UKR.
Do szkół i przedszkoli w 2022 r. uczęszczało łącznie około 220 uczniów i wychowanków.
wykaz działań podjętych przez OPS
Od lutego 2022 roku z uwagi na wybuch konfliktu zbrojnego na Ukrainie, Ośrodek Pomocy Społecznej realizował zadania z ustawy z dnia 12 marca 2022 roku o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Uchodźcy z Ukrainy, którzy uzyskali status „UKR” mają prawo do korzystania między innymi z:
świadczeń z pomocy społecznej,
świadczeń rodzinnych,
oraz innych wynikających w ww. ustawy.
Poza realizacją przysługujących obywatelom Ukrainy świadczeń, pracownicy Ośrodka angażowali się w różne akcje prowadzone na rzecz rodziny i osób znajdujących się w trudnej sytuacji.
Świadczenia na zakwaterowanie i wyżywienie - 983 osób (1.128 wniosków; kwota: 3.159.480 zł).
Świadczenie powitalne - 1.089 osób (kwota 326.700 zł).
Świadczenia z pomocy społecznej - 5.993 (głównie posiłki dla dzieci; kwota 59.618 zł).
Świadczenia rodzinne - 2.180 świadczeń (kwota: 293.278,00 zł).
Wydawanie skierowań na żywność z PKPS - 987 osób.
zdrowie
Ochrona zdrowia to sektor, który często nie charakteryzuje się wysokimi wydatkami, ale pomimo tego, zakres realizowanych zadań pozostaje zróżnicowany. Podstawowe obowiązki gminy w tym zakresie zostały zawarte w ustawie o samorządzie gminnym, która wskazuje, iż zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, wśród których uwzględnia się m.in. sprawy ochrony zdrowia. Jednakże szczegółowe kompetencje określają także inne akty prawne, w szczególności ustawy, które dotyczą przedsięwzięć związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniem narkomanii.
Corocznym przedsięwzięciem realizowanym przez gminę były zadania określone w ramach programu rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii. W założeniu uwzględniał on tworzenie warunków przeciwdziałających problemom związanym z uzależnieniami i przemocą w rodzinie, a także działania na rzecz ograniczenia dostępności do alkoholu oraz profilaktykę uzależnień zarówno wśród dzieci, młodzieży, jak i dorosłych.
Łączne wydatki w ochronie zdrowia w 2022 r. wyniosły ponad 1 mln zł, w tym najwyższą kwotę wydatkowano w zakresie przedsięwzięć dotyczących profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. W głównej mierze skupiały się one na zwiększeniu dostępności do instytucji wspomagających proces leczenia oraz rehabilitacji osób nadużywających substancji psychoaktywnych i ich rodzin, a także na poprawie skoordynowanych działań profilaktycznych, informacyjnych, edukacyjnych i szkoleniowych. Pozwoliło to m.in. na zapewnienie funkcjonowania Świetlicy Terapeutyczno-Wychowawczej "Parasol".
programy ochrony zdrowia
W 2022 r. kontynuowane były działania związane z realizacją programów ochrony zdrowia w zakresie szczepień profilaktycznych przeciwko Meningokokom Grupy C (dotowany z budżetu gminy program powiatowy) oraz profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).
Stypendia dla medyków
W 2021 r. Gmina Kluczbork uruchomiła program stypendialny dla przyszłych lekarzy, pielęgniarek i ratowników medycznych. W roku 2022 do programu zgłosiło się 7 studentów . Wszyscy spełnili wymogi formalne i przyznano im stypendium Burmistrza Kluczborka. Wśród nich jest 3 przyszłych lekarzy i 4 pielęgniarki. Pięciu z nich to stypendyści z ubiegłego roku. Spośród stypendystów 3 osoby to mieszkańcy Gminy Kluczbork.
Przebieg AKCJI SZCZEPIEŃ
W lutym 2022 r. stan szczepień przeciw COVID-19 w Gminie Kluczbork wyglądał następująco:
55,1% zaszczepionych w pełni w 2022 r.
19 695 mieszkańców zaszczepionych w pełni
Na rzecz ochrony zdrowia w 2022 r. podjęte zostały również inne działania obejmujące współpracę z organizacjami pozarządowymi. Dzięki temu kontynuowano realizację zadań z zakresu ochrony i promocji zdrowia, w tym działalności leczniczej w rozumieniu ustawy o działalności leczniczej.